Nieuwsbrief Gambia 2 Gambiaanse geneeskunde: Heb er eerder lovend melding van gemaakt, Maar dan heb ik het over" hen die weten"…En dat is niet iedereen…
- In hand gehakt tijdens houtbewerken; Wij raden aan om de wond onder stromend kraanwater te reinigen….Ben je bedonderd? geen water…krijg je slecht water van in je hand! Gewoon motor-olie erover, kan er geen water in komen ook…. geval 2; -Gat in arm door fiets-ongeluk; lokale dokter,…papje….ontsteking,..arm wordt akelig dik,..lymphe-klieren in oksel opgezet…Zou je nou ’s niet naar het ziekenhuis gaan?...en als ik je nou ‘s 100 dallasie voor de taxi geef?,..vooruit dan maar Geval 3; -Beknelde zenuwen en bloedvaten door te lang in de auto zitten; Wij raden een auto-zitting-matje met houten ballen(??) en meer beweging aan... Welnee….Afrikaanse toverdokter zegt: gevalletje slecht water in je been, Stukken hout en boomwortel in fles water, 2 maal daags een glaasje en moet jij ’s kijken…..en verdomd,het werkt nog ook….. Er is veel wat je niet weet hier, het meeste baarlijke nonsens, maar toch...
Er zitten veel mieren hier,…laten we maar wat suiker strooien,(offeren) dan zijn ze gauw tevreden en dan gaan ze wel weg!?!? tsja, da’s afrikaanse cultuur Frank.. dat snappen blanken toch niet…..
Het huis schiet aardig op, stuur binnenkort (als het lukt) foto-pagina’tje door.. De bouwers werken noestig door,komt misschien door de preek van Yaya vorige week, kan ook iets te maken hebben met dat ze niet eerder een voorschotje krijgen zolang de beton-vloer niet is gelegd….. Ondertussen eten ze wel mooi onze sinaasappels op die nu net lekker rijp beginnen te worden. Heb al gedreigd geld in te houden voor het consumeren van zeker 1000 van m’n heerlijk zoetsappige sinaasappeltjes. En Simon vind ze ook al zo lekker, en meneer Piet ook…Yaya kaant er zo 5 weg.. Ben al blij dat als ik op de compound ben, ik er een stuk of 3 kan wegwerken. Volgend jaar zijn ze van ons !!!! . Het verkeer; Iedere dag gruwelijke ongelukken, deze week, auto met 5 inzittenden boort zich om 8 uur ‘sochtends met zeker 80 per uur in de zijkant van een uit een uitrit komende touringbus; 3 doden Heel veel ongelukken door inhalen, gebrekkig onderhoud (klapbanden)dronken achter het stuur en domweg geen idee hebben van wat je aan het doen bent. Mobieltje bedienen onderweg, handjes van het stuur en druk met je handen praten met de achterbank is heel normaal. Brandblusser in de auto is vanaf dit jaar verplicht, tenminste, je moet kunnen aantonen dat je er één hebt als je je rijbewijs laat verlengen (jaarlijks) Kostte een brandblusser voordien 7 euro, nu het vijfdubbele, iemand verdiend dus weer aardig… Maar of er een achteruitkijk-spiegel in de auto zit?? Of dat de remmen het doen?? Niemand die er op let. Men zou hier schathemeltje rijk kunnen worden als er verkeers-politie zou zijn.. Er is hier één (1) stoplicht en alleen daar al zou je kunnen binnenlopen. De nieuwste uivinding zijn rotondes, er zijn er nu 3,… dat je er omheen moet rijden is slechts weinigen bekend. Maar ja, het is goedkoper om je rijbewijs te kopen van een corrupte ambtenaar dan rijlessen te volgen en een kapitaal aan smeergeld te betalen om te slagen. (lijkt soms toch beetje op Nederland) Alleen rijdt hier dus 80% zonder rijbewijs..
Er is hier erg weinig vast omschreven en taal al helemaal niet. Probeer zo maar eens fatsoenlijk Mandinka te leren.. Dorpshoofd: Van alikaaloo tot alkado,in het volgend dorp klinkt het anders. En (bijna)alle woorden eindigen op O; ontbijt;dasaamoo, eten;domoroo Kruiwagen: Pushie pusso ( is geen Mandinka maar wel straat-taal) Stoel; siiranjo Tafel: taabuloo Boerderij: kunkoo Tuin: naakoo Vogel; kunoo, Paard: suwo Varken: sewoo, oor: tuloo, Hart; jusoo etc.etc. En dan moet je kaak er ook nog naar staan… Hebben we het alleen nog maar over Mandinka. Dan is er nog Wollof,er zijn mensen die je ineens in Diola taal groeten en dan zijn er nog de Mandjako…..
Mandjako stam is verhaal apart. Als er op je compound om 10 uur ‘sochtends 20 balen cement afgeleverd worden door een man op een ezelkar,die kennelijk om die tijd al stomdronken is,…dan is het hoogst waarschijnlijk een Mandjako. Het zijn dan ook geen Moslims, ze houden varkens (en eten ze dus ook) en leven meestal aan de rand van het dorp of in de stukken die minder bebouwd zijn zoals het stroomgebied van de rivier. De meeste toeristen kennen ze wel omdat ze vaak in palmbomen klimmen om hun flessen "junglejuice" ofwel palmwijn te oogsten. Zo zuur als de neten, zoals mislukte champagne, en als ze er lokale likeur van stoken is de lucht helemaal niet te harden. Zelfs met cola niet te drinken…. en ik vind toch veel lekker…..
één voordeel aan die varkens, ze halen tenminste nog wat nuttigs uit de vuilnisbelten hier. nog een beetje recycling voor de boel in de hens wordt gezet. Wat ze hier graag doen….. Heb je wat bladeren bij elkaar geharkt,..misschien nog een plastic tasje met afval….De brand erin !!! Of een hele grote hoop, het is windstil, je woont naast een restaurant,….. stoken die hap…moet kunnen.
Maar toch ook positieve dingen te melden; Alles smaakt hier zoveel beter, ik blijf daar enthousiast over; gemalen rund bijvoorbeeld, gehakt dus,… moet je in nederland ’s in de pan gooien… na 5 minuten heb je een pan met water en grijs vlees….. bjlk! Hier niet dus, het sist in de pan, je ruikt koe! het wordt bruin.. Als ik nog een pakje croma had dan zou ik de beste gehaktballen ter wereld kunnen maken hier. (zelfs zonder croma zijn ze al heerlijk)
Wilma verdient ondertussen de lunch, de kralen-krokodillen verkopen goed, en zo gaan we ons gangetje, als het lukt dus binnenkort een foto-pagina,zal proberen het formaat zo te maken dat het ook door wat tragere verbindingen te doen valt
Warme groetjes |